Προέχει ο Όλυμπος ή ένα πρόγραμμα;

Στα τέλη Αυγούστου και λίγες μέρες αφού είχαν προκηρυχτεί εκλογές για τις 20 Σεπτεμβρίου 2015, ένα δελτίο Τύπου έκανε την εμφάνισή του σε πολλά Μέσα και blogs της Θεσσαλίας και της Πιερίας (λινκ). Γνωστοποιούσε ότι ο Όλυμπος ανακηρύσσεται Εθνικό Πάρκο, καθορίζονται οι ζώνες προστασίας και ότι το Προεδρικό Διάταγμα για όλα τα παραπάνω περιέχονται σε προσχέδιο Προεδρικού Διατάγματος.

Στην πρώτη κιόλας παράγραφο του κειμένου υπήρχε κάτι αντικρουόμενο που κανένα Μέσο ή blog ΔΕΝ επεσήμανε: «Είναι έτοιμο το προσχέδιο του ΠΔ με το οποίο χαρακτηρίζεται η χερσαία περιοχή του Ολύμπου ως Εθνικό Πάρκο και οριοθετούνται οι ζώνες προστασίας . Αναμένονται οι τελικές τροποποιήσεις με την κατάθεση των προτάσεων από τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου.» Από τη μία το προσχέδιο είναι έτοιμο, από την άλλη …αναμένονται οι τελικές τροποποιήσεις από το Φορέα Διαχείρισης. Ακόμη πιο παράξενο είναι το γεγονός ότι αποστολέας του δελτίου Τύπου ήταν ο περιφερειακός σύμβουλος Θεσσαλίας και εκπρόσωπος της Περιφέρειας Θεσσαλίας στο ΔΣ του Φορέα Διαχείρισης, Απόστολος Μπέμπης (λινκ). Και από τις δύο του ιδιότητες δηλαδή θα έπρεπε να είναι πιο ξεκάθαρος στο τι ενημερώνει. Αμέσως μετά την αντικρουόμενη ενημέρωση της πρώτης παραγράφου ακολουθεί άλλη που αφορούσε το πρόγραμμα «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» της UNESCO. Και ότι «Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας και πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας κ. Κώστας Αγοραστός έχει τονίσει την ανάγκη για την άμεση έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για οριοθέτηση των ζωνών στον Όλυμπο αλλά και την επίσπευση τις διαδικασίας για να μην χαθούν οι προθεσμίες της UNESCO στα τέλη Σεπτεμβρίου.» Πράγματι, η UNESCO ζήτησε εδώ και καιρό να ανανεωθεί ο φάκελος υποψηφιότητας για την ένταξη στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, στο οποίο είναι ενταγμένος ο Όλυμπος και το Φαράγγι της Σαμαριάς. Και πράγματι, η διορία για να συμβεί αυτό είναι η 30η Σεπτεμβρίου 2015. Το παράξενο είναι ότι περιφερειάρχης και πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών ζητεί να ολοκληρωθεί η διαδικασία έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος, ενώ αυτό βρίσκεται στο στάδιο της τελικής επεξεργασίας από τον κύριο αρμόδιο –Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού- και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο και διάστημα μικρότερου του ενός μήνα. Κι όλα αυτά ενώ –στην ουσία- εκκρεμεί 77 χρόνια η κατάρτιση νομικού πλαισίου για τον Όλυμπο και την προστασία του, από το 1938 οπότε και ανακηρύχτηκε Εθνικός Δρυμός.

Ενδεικτικό της σοβαρότητας με την οποία γράφτηκε το δελτίο Τύπου είναι και το γεγονός ότι σε άλλη παράγραφο, στην οποία περιγράφεται η κατανομή της συνολικής προστατευόμενης έκτασης διαβάζουμε το εξής: « Με το σχέδιο του ΠΔ προβλέπεται αύξηση της συνολικής έκτασης της Προστατευόμενης Περιοχής στα 366.000 στρέμματα από τα οποία τα 191.000 ανήκουν στην Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας και τα 175.000 στην .» (σσ: Στην…. ;;;;;). Ενώ σε ότι αφορά το κυνήγι –σημαντική παράμετρο σε θέματα προστασίας περιβάλλοντος- το προσχέδιο που δημοσιεύει με το ΔΤ η Περιφέρεια Λάρισας προβλέπει ότι θα παραμείνει ως έχει και …στο μέλλον, σχετική μελέτη θα καθορίσει και το σχετικό καθεστώς. Στην ίδια παράγραφο με το κυνήγι «κολλάει» πάντως και το
« 7. Η θήρα όπως ασκείται σήμερα και μέχρι την εκπόνηση ειδικής μελέτης Η εκτός σχεδίου δόμηση για την ανέγερση και χρήση κατοικίας, μέγιστης επιτρεπόμενης συνολικής επιφάνειας 200 τ.μ, μέγιστου επιτρεπόμενου ύψος κτιρίων τα 7,5 τ.μ. στα οποία συμπεριλαμβάνεται το ύψος της στέγης, σύμφωνα με τις ισχύουσες για την εκτός σχεδίου δόμηση πολεοδομικές διατάξεις .»!!!!! (σσ:Η επιλογή εντονότερης γραφής είναι του συντάκτη του ΔΤ)
Για όσους σπεύσουν να ανησυχήσουν, στο δελτίο Τύπου υπάρχει σχετική αναφορά και η διαβεβαίωση ότι τα θέματα προστασίας τα χειρίζεται μια χαρά ….ο Φορέας Διαχείρισης: «Περιγράφοντας παραπάνω τα βασικά μόνο στοιχεία του προσχεδίου του ΠΔ διαπιστώνουμε τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν για την περιοχή του Ολύμπου την διαφύλαξη της ταυτότητας και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος που αποτελεί και τον κύριο στόχο του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου.»
Όσον αφορά την Περιφέρεια Θεσσαλίας, «Η Περιφέρεια Θεσσαλίας θα πρωταγωνιστήσει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την ολοκλήρωση μιας συντονισμένης προσπάθειας και ενός επιτυχημένου αποτελέσματος σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου και τους Δήμους της περιοχής.» Είναι φανερό ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας επικεντρώνεται σε δυο σημεία που είναι ουσιαστικές διαφορές στα όσα ως τώρα ισχύουν: στη δημιουργία της Ζώνης Δ που «χτίζει» τον Όλυμπο κι εκεί που ως τώρα δεν μπορούσε να «χτιστεί» και στο … «Με την έκδοση του ΠΔ ανοίγει μια νέα εποχή για τον Όλυμπο και για τους κατοίκους της Περιφερειακής ενότητας Λάρισας ,ανοίγει ένα νέο παράθυρο στον κόσμο, για τον τουρισμό για τις επιχειρήσεις για τους κατοίκους.». Στα περί συντονισμού που αναφέρεται σε άλλη παράγραφο… κανένα στοιχείο. Όλα αφορούν την Λάρισα, λες και υπάρχει δυνατότητα να χωριστεί ο Όλυμπος σε τιμάρια και το καθεστώς του ενός να μην επηρεάζει το καθεστώς του άλλου και η προστασία ενός ενιαίου οικοσυστήματος να επιτυγχάνεται με όλο και αποτελεσματικότερο τρόπο!!!

Σε ότι αφορά την διορία του προγράμματος «Man and Biosphere”, το πιθανότερο είναι ότι ο φάκελος θα κατατεθεί εντός της προθεσμίας, με όσα στοιχεία υπάρχουν και για μία ακόμη φορά την παράκληση να παραβλεφτεί το γεγονός ότι ακόμη δεν υπάρχει ΠΔ –οπότε και οι ζωνοποίηση που απαιτεί το πρόγραμμα-, αλλά η υπόσχεση ότι αυτό θα συμβεί το συντομότερο δυνατόν. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο αρμόδιος για την υποψηφιότητα Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου θα παρουσιάζει την πρόοδο προς την κατεύθυνση αυτή, επικαλούμενος την πρόοδο της διαδικασίας τα τελευταία χρόνια και επισημαίνοντας ότι στις τόσες διορίες που έχουν χαθεί ήδη …μία ακόμη δεν θα συμβάλλει παρά στην ολοκλήρωση του θέματος κατά τον καλύτερο τρόπο. Κι αυτό γιατί, από το 1981 που εντάχθηκε ο Όλυμπος στο «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα», όλες οι ανανεώσεις υποψηφιότητας έγιναν με την υπόσχεση ότι θα καταρτιστεί το απαραίτητο νομικό πλαίσιο, που ακόμη εκκρεμεί. Με πέντε χρόνια καθυστέρηση έγινε –το 1996- η πρώτη ανανέωση (ανά δεκαετία), το 2001 υπήρξε ισχυρός κίνδυνος απένταξης και προ τριμήνου στο Μινσκ –σε σχετικό συνέδριο- πάλι επιδείχτηκε ανοχή για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Το δε ΠΔ είναι σε διαβούλευση από το 2011 και αν υπάρχει ευθύνη για την κατάσταση αυτή, δεν μπορεί παρά να βαρύνει την πολιτική ηγεσία της χώρας. Και φυσικά όσους μετείχαν και μετέχουν σ΄ αυτή. Οι πολιτικοί αυτοί έχουν μεταξύ άλλων να απολογηθούν για το πως μπορεί ενα οικοσύστημα να προστατεύεται μόνο απο τη μια πλευρά κάποιων διοικητικών ορίων που υπάρχουν μόνο στους χάρτες και όχι στη Φύση.

Η περιπέτεια του ΠΔ για την προστασία του Ολύμπου έχει αποδείξει ότι οι καθυστερήσεις χρεώνονται στην κεντρική εξουσία και τα εκάστοτε αρμόδια υπουργεία, αλλά και τη στάση των τοπικών φορέων που –μεταξύ άλλων- διαλέγουν σταθερά να υπερασπίζονται τοπικά συμφέροντα, συνήθως ασύμβατα με την προστασία τόσο σημαντικού οικοσυστήματος. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ο περιορισμός των προστατευτικών διατάξεων σε ελάχιστη έκταση σε σχέση με την πραγματικότητα, ακόμη και η απουσία προστασίας λόγω διοικητικών ορίων. Αλλά ακόμη και σε επιμέρους ζητήματα που αφορούν την ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα… η χρήση του brand name καθιερώνεται για την περιοχή του Ολύμπου συνολικά ή δεν υπάρχει η ανάλογη διαδικασία και για την Πιερία;
Στα τέλη Ιουλίου έγινε σύσκεψη στο Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του υφυπουργού με τους δημάρχους Δίου-Ολύμπου και Ελασσόνας και το αποτέλεσμά της φάνηκε να ικανοποιεί τους συμμετέχοντες. Την ίδια στιγμή που η Περιφέρεια Θεσσαλίας δημοσιοποιούσε το δελτίο Τύπου για όλα τα παραπάνω, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας ανακοίνωνε τη σοβαρή του ανησυχία για τα τεκταινόμενα, κατηγορώντας τον κο Τσιρώνη για ουκ ολίγα σοβαρά (λινκ) . Αυτό το δελτίο Τύπου και η θέση του  ΓΕΩΤΕΕ είναι άγνωστα στην Πιερία και τη Θεσσαλία, ίσως και σε όσους εμπλέκονται στη διαδικασία κατάρτισης του προσχεδίου ΠΔ, στον Δήμο Δίου-Ολύμπου και πιθανώς και σε άλλους.  Τελικά, με ποιον τρόπο θα ολοκληρωθεί η διαδικασία που αφορά τον Όλυμπο; Με όσα προτείνουν οι ειδικοί ή … κάτι άλλο; Πχ τα τελευταία χρονια και πολύ πρόσφατα η Αντιπεριφέρεια Πιερίας διατύπωσε την άποψη ότι οι περιβαλλοντικοί νόμοι μπορούν…να παρακάμπονται αν η άποψη των τοπικών κοινωνιών επιβάλλει άλλα. Με τέτοια κριτήρια θα …θωρακίσουμε τον Όλυμπο;;;

Το θέμα του υπό κατάρτιση ΠΔ έφερε στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο με ερώτηση προ ημερησίας διατάξεως ο επικεφαλής του «Συνδυασμού Ευθύνης», Γιώργος Φαρμάκης (βίντεο). Ο δήμαρχος Δίου-Ολύμπου υποσχέθηκε να ενημερώσει πλήρως για το θέμα στην επόμενη συνεδρίαση (βίντεο).  Στη σύντομη αναφορά του δημάρχου στο θέμα, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι υπήρξε πρόσφατα αίτημα να επεκταθεί η υπό προστασία περιοχή προκειμένου να υπάρξει ενδιαίτημα για μια αρκούδα που εντοπίστηκε να ζει στην βόρεια περιοχή του Ολύμπου, αλλά το αίτημα απορρίφθηκε!!! Όπως δήλωσε στην ΕτΟ ο κος Φαρμάκης, «είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι κάποιοι μπορεί να επιχειρούν να «κλείσει» ένα τόσο σοβαρό θέμα και με τον τρόπο που διαφαίνεται. Πρέπει τώρα –σήμερα- να δεσμευτούν όλοι οι αιρετοί και οι σημερινοί υποψήφιοι, όλοι οι εμπλεκόμενοι, ότι και δεν θα συμβεί τίποτα μέσα στην προεκλογική περίοδο και αμέσως μετά θα υπάρξει ικανός χρόνος για πλήρη ενημέρωση και κωδικοποίηση σοβαρή και ανάλογη της αξίας του Ολύμπου».
Τέλος, να σημειώσουμε ότι η δημιουργία της Ζώνης Δ είναι στην ουσία αίτημα της Λάρισας και της Ελασσόνας. Και παράλληλα με τη δημιουργία της Ζώνης Δ, η Β και η Γ μεγαλώνουν σε έκταση. Αυτές οι αλλαγές προκάλεσαν ουκ ολίγες αντιπαραθέσεις στο πρόσφατο παρελθόν και σε ότι αφορά την Πιερία…αρκούντως παραξενες διαδικασίες, όπως το «μπουκάρισμα» αιρετών σε σύσκεψη κτλ. Που κατέληξαν όλα αυτά; Ποιο είναι το προσχέδιο που κατέληξε στο Φορέα Διαχείρισης, τι προβλέπει και τι πρόκειται να συμπληρώσει/αλλάξει/προσθέσει ο Φορέας; Ο Φορέας θα υπάρχει μετά την ανακήρυξη του Ολύμπου σε Εθνικό Πάρκο; Πότε θα ενημερωθούν όσοι δεν ενημερώθηκαν ήδη και ενδιαφέρονται, αλλά έτυχε να μην παρακολουθήσουν το πρόσφατο συνέδριο του Φορέα ή να μην ενημερώθηκαν για τα αποτελέσματά του; Για ποιο λόγο είμαστε σπάταλοι (77 και 10 και 3 χρόνια καθυστερήσεων μετά τη λήξη της διαβούλευσης από το 2010) στην ως τώρα καθυστέρηση της θεσμικής θωράκισης του μοναδικού Ολύμπου και πολύ τσιγκούνηδες στην καθυστέρηση ένταξης σε ένα πρόγραμμα;;;